„Słownik biograficzny teatru polskiego 1765-1965”, t. I, PWN Warszawa 1973:
MELINA Michał (5 VIII 1890 Kraków - 29 III 1956 Warszawa), aktor, reżyser, dyr. teatruBył synem Władysława i Zofii Melinów. Po ukończeniu szkoły średniej występował przez jakiś czas na prowincji, a od 1912 w T. im. Słowackiego w Krakowie, początkowo jako statysta; w 1915-17 grał role epizodyczne, m.in. Zawiszę („Warszawianka"). W 1917-19 występował prawdopodobnie w Toruniu, 1919/20 w T. Miejskim w Łodzi, 1920/21 w T. Małym w Warszawie, 1921-23 w T. Miejskim we Lwowie, 1923/24 i 1924/25 w T. Bagatela w Krakowie. W sez. 1925/26 prowadził z W. Ratschką t. w Łucku, 1926-27 występował w T. Nowym w Poznaniu, 1927/28 w Toruniu i Bydgoszczy. W 1929 był dyr. T. Kameralnego i Popularnego w Łodzi. Od 1924 pełnił w różnych zespołach funkcje reżysera. Od 1930 był reżyserem t. Polskiego Radia w Warszawie, a od 1936 kierownikiem lit. i reżyserem t. Polskiego Radia w Poznaniu. W czasie II wojny świat. przebywał na Białorusi i w Wilnie. W 1939-41 i 1944-45 występował oraz reżyserował w t. pol. w Wilnie. Po wyzwoleniu pracował początkowo w t. w Białymstoku (1945-46), a od 1946 do 1949 był kierownikiem, początkowo wspólnie z E. Axerem, K. Rudzkim i J. Wyszomirskim, potem samodzielnie, T. Kameralnego Domu Żołnierza w Łodzi. Od 1950 należał do kierownictwa T. Współczesnego w Warszawie. Grał m.in. Malvolia („Wieczór Trzech Króli"), Filipa („Judasz z Kariothu"), Higginsa („Pigmalion"), Szambelana („Głupi Jakub"), Jacobsa („Wyspa pokoju"), Preada („Profesja pani Warren"). Do bardziej znanych przedstawień reżyserowanych przez M. należały m.in. „Pigmalion”, „Seans”, „Teatr Klary Gazul”. Występował także w filmach polskich.
We wspomnieniu pośmiertnym E. Axer nazwał M. „aktorem, dyrektorem teatrów, dziennikarzem, reżyserem dramatycznym i specjalistą reżyserii radiowej, wytrawnym człowiekiem interesu, niepoprawnym gawędziarzem, ostrożnym i przewidującym politykiem, filozofem po trosze”. O jednej z jego ostatnich ról Don Andresa de Ribery („Karoca") pisano: „jest to jego życiowa rola. Osiągnął w niej znaczne bogactwo wyrazu, wielość barw i ich pełną soczystość. Był szczerze komiczny i jednocześnie bardzo biedny. Przez to bardzo ludzki” (Teatr 1955 nr 11).
Ś.P.
MICHAŁ
MELINA
AKTOR
ZM. 29.III.1956 R.
Michał Melina
(ID: psb.17576.1)
